اثرات گسترش شهر مشهد بر الگوی زهکشی طبیعی و تشدید سیلابهای شهری

شهر مشهد به عنوان دومین کلان شهر مذهبی جهان و معرف یکی از کلان شهرهای اقالیم خشک با محدودیت های محیطی فراوانی روبروست. علی رغم محدودیت محیط طبیعی، گسترش ناگهانی شهر طی دهه های اخیر منجر به بروز بحران های محیطی در این کلان شهر شده که از جمله بحران های نوظهور می توان به کم آبی، آلودگی هوا، آسیب پذیری در برابر زمین لرزه و مشکل سیل و دفع آب های سطحی اشاره نمود. تشدید خطر سیل و آب گرفتگی معابر که منجر به افزایش هزینه های نگهداری شهر و خسارات احتمالی جانی و مالی بیشتر خواهد شد، تا حد زیادی ناشی از اثرات توسعه شهری و تغییرات شدید ببار آمده در الگوی زهکشی طبیعی است. در این مقاله که از دیدگاه ژئومورفولوژی تاریخی و تلفیق آن با روش های تجربی، موضوع سیلاب و آب گرفتگی شهر مشهد مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته مشخص می نماید که اثرات غیر مستقیم گسترش شهر در داخل حوضه های آبریز منتهی به شهر و اثرات مستقیم آن بر الگوی زهکشی طبیعی در محدوده گسترش بافت فیزیکی باعث تشدید شرایط سیل خیزی در این شهر و آسیب پذیری بخش های وسیعی از بافت آن شده است. کلید واژه ها: ژئومورفولوژی شهری، شهرنشینی، تغییر الگوی زهکشی طبیعی، سیلاب شهری، کلان شهر مشهد